Ngày 15/9/2023, bị cáo A tiếp tục phạm tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự theo khoản 1 Điều 201 Bộ luật Hình sự. Như vậy, bị cáo A phạm tội mới khi đang chấp hành thời gian thử thách của án treo đã tuyên năm 2022. Tại lần phạm tội này, bị cáo bị tạm giữ 06 ngày, sau khi khởi tố bị can được áp dụng biện pháp ngăn chặn Cấm đi khỏi nơi cư trú.

Theo Khoản 5 Điều 65 Bộ luật Hình sự và Khoản 1 Điều 7 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 của Bộ luật hình sự về án treo đều thể hiện: “Trường hợp người được hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội phạm mới và tổng hợp với hình phạt tù của bản án trước theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Bộ luật Hình sự, nếu họ đã bị tạm giam, tạm giữ thì thời gian bị tạm giam, tạm giữ được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù.”

Việc trừ thời hạn tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành hình phạt tù được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự như sau: “Thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 01 ngày tù”.

Hình phạt quy định tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự theo khoản 1 Điều 201 Bộ luật Hình sự như sau: “phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.”

Như vậy, nếu Tòa án tuyên hình phạt của lần phạm tội mới theo khoản 1 Điều 201 Bộ luật Hình sự là hình phạt tiền, hiện có 02 quan điểm như sau:

Quan điểm thứ nhất: căn cứ khoản 1 Điều 38, khoản 5 Điều 65 Bộ luật Hình sự: bị cáo phải chấp hành hình phạt 15 tháng tù nhưng cho hưởng án treo của bản án năm 2022, trừ cho bị cáo 53 ngày bị tạm giam của lần phạm tội trước và 06 ngày bị tạm giữ của lần phạm tội mới (tổng 59 ngày). Thời hạn thi hành án tính từ ngày bị cáo được đưa đi thi hành án.

Quan điểm thứ hai: Trừ cho bị cáo 53 ngày bị tạm giam của lần phạm tội trước nhưng không trừ cho bị cáo 06 ngày tạm giữ của lần phạm tội mới, do lần này bị cáo được Tòa án tuyên phạt hình phạt tiền, không phải hình phạt tù nên không được áp dụng quy định tại khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự.

Do chưa có hướng dẫn cụ thể, người viết đồng ý với quan điểm thứ nhất là phải trừ cho bị cáo toàn bộ thời gian đã bị tạm giữ, tạm giam khi quyết định hình phạt ngay cả khi loại hình phạt của lần phạm tội mới không phải hình phạt tù, nhằm đảm bảo nguyên tắc có lợi cho bị cáo.

Trên đây là vướng mắc thực tiễn khi thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, kính mong các đồng chí đóng góp ý kiến, trao đổi quan điểm giải quyết.

                                                                                                                                                                                     Tổ thông tin tuyên truyền Viện kiểm sát nhân dân quận Đồ Sơn

TRAO ĐỔI VƯỚNG MẮC TRONG VIỆC TỔNG HỢP HÌNH PHẠT

ĐỐI VỚI NGƯỜI PHẠM TỘI MỚI TRONG THỜI GIAN THỬ THÁCH CỦA ÁN TREO

Trong quá trình thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, Viện kiểm sát nhân dân quận Đồ Sơn trao đổi vướng mắc trong việc tổng hợp hình phạt đối với các bị cáo phạm tội mới trong thời gian thử thách của án treo nhưng Điều luật quy định về tội phạm mới không có hình phạt tù như sau:

1. Tóm tắt nội dung vụ án: Ngày 09/4/2021, bị can A phạm tội Gây rối trật tự công cộng theo khoản 2 Điều 318 Bộ luật Hình sự, bị Tòa án xử phạt 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 60 tháng.

Ngày 26/6/2023, bị can A tiếp tục phạm tội Lừa dối khách hàng theo khoản 1 Điều 198 Bộ luật Hình sự. Như vậy, bị can A phạm tội mới khi đang chấp hành thời gian thử thách của án treo đã tuyên năm 2021.

2. Vướng mắc:

Khoản 5 Điều 65 Bộ luật Hình sự và Khoản 1 Điều 7 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 của Bộ luật hình sự về án treo đều thể hiện: Trường hợp người được hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội phạm mới và tổng hợp với hình phạt tù của bản án trước theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Bộ luật Hình sự.

Khoản 2 Điều 56 Bộ luật Hình sự quy định: “Khi xét xử một người đang phải chấp hành một bản án mà lại thực hiện hành vi phạm tội mới, Tòa án quyết định hình phạt đối với tội mới, sau đó tổng hợp với phần hình phạt chưa chấp hành của bản án trước rồi quyết định hình phạt chung theo quy định tại Điều 55 của Bộ luật này.”

Điểm a, b khoản 1 Điều 55 quy định:

“a) Nếu các hình phạt đã tuyên cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung; hình phạt chung không được vượt quá 03 năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, 30 năm đối với hình phạt tù có thời hạn;

b) Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành hình phạt tù theo tỷ lệ cứ 03 ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành 01 ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;”

 Hình phạt quy định tại Khoản 1 Điều 198 Bộ luật Hình sự như sau: “phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.”

Như vậy, nếu Tòa án tuyên hình phạt của lần phạm tội mới theo khoản 1 Điều 198 Bộ luật Hình sự là Cải tạo không giam giữ thì hiện có 02 quan điểm như sau:

Quan điểm thứ nhất: Áp dụng quy định tại khoản 2 Điều 56, điểm b khoản 1 Điều 55 Bộ luật Hình sự: Chuyển đổi hình phạt cải tạo không giam giữ của lần phạm tội mới thành hình phạt tù và tổng hợp với hình phạt tù của bản án cho hưởng án treo năm 2021 theo quy tắc 03 ngày cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành 01 ngày tù. Ví dụ: Tòa án tuyên phạt bị cáo A hình phạt 12 tháng cải tạo không giam giữ, chuyển đổi thành 04 tháng tù và tổng hợp với 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo của bản án năm 2021, bị cáo A phải chấp hành 34 tháng tù.

Quan điểm thứ hai: Không chuyển đổi hình phạt cải tạo không giam giữ thành hình phạt tù. Trong trường hợp này Tòa án không tổng hợp hình phạt, bị cáo phải chấp hành đồng thời hình phạt 12 tháng cải tạo không giam giữ và hình phạt 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo của bản án năm 2021 (chuyển thành tù giam).

Viện kiểm sát nhân dân quận Đồ Sơn nghiêng về quan điểm thứ nhất vì theo quy định tại khoản 2, Điều 56 Bộ luật hình sự thì việc tổng hợp hình phạt được thực hiện như quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 55 Bộ luật hình sự .

Trên đây là vướng mắc thực tiễn trong việc tổng hợp hình phạt, kính mong các đồng chí đóng góp ý kiến, trao đổi quan điểm để giải quyết.

                                                                                                                                                                                                 Tổ thông tin tuyên truyền Viện kiểm sát nhân dân quận Đồ Sơn