Chủ trì Hội thảo là đồng chí Nguyễn Sơn Hà, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng. Hội thảo có sự tham gia của Lãnh đạo, Kiểm sát viên Phòng Kiểm sát thi hành án dân sự (Phòng 11); đại diện lãnh đạo các Phòng 15, Thanh tra – Khiếu tố, Văn Phòng Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng và được kết nối trực tuyến đến 15 điểm cầu Viện kiểm sát quận, huyện.

Xác minh điều kiện thi hành án là việc Chấp hành viên thu thập thông tin, tài liệu nhằm khẳng định thông tin về tài sản, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án để làm căn cứ thực hiện việc tổ chức thi hành án theo quy định của pháp luật. Xác minh điều kiện thi hành án là việc làm rất quan trọng của Chấp hành viên, kết quả xác minh quyết định việc ban hành các Quyết định về thi hành án có căn cứ, đảm bảo cho Bản án, Quyết định được thi hành đầy đủ, kịp thời và đúng pháp luật.

Kiểm sát việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án là hoạt động của VKSND nhằm bảo đảm cho mọi vi phạm pháp luật trong việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án được phát hiện, xử lý kịp thời và nghiêm minh, bảo vệ lợi ích nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Trong 02 năm 2022 – 2023, toàn ngành KSND thành phố Hải Phòng đã kiểm sát mới 16.078 việc/7.767.698.181.000 đồng; số việc đã thi hành xong là 13.685 việc/ 4.426.185.948.000 đồng; số việc đang thi hành là 1.862 việc/2.485.710.850.000 đồng; số việc chưa có điều kiện thi hành là 3.595 việc/2.980.436.780.000 đồng,  chiếm tỷ lệ 13,3%  trong tổng số phải thi hành, số việc Viện kiểm sát trực tiếp xác minh điều kiện thi hành án là 143 việc.

Trong nhiều năm qua, hàng năm hai cấp ngành Kiểm sát Hải Phòng đã rất tích cực chủ động việc thực hiện chỉ tiêu xác minh thi hành án và đã phát hiện nhiều vi phạm của cơ quan thi hành án cùng các ngành có liên quan như Ủy ban các cấp, văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, ngân hàng… qua đó, thực hiện việc kiến nghị, kháng nghị yêu cầu khắc phục vi phạm. Kết quả, Viện kiểm sát hai cấp đã ban hành được 04 kháng nghị và 64 bản kiến nghị, qua đó đã đóng góp tích cực trong việc nâng cao vị thế, uy tín ngành Kiểm sát tại địa phương.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hoạt động kiểm sát việc xác minh, phân loại việc chưa có điều kiện thi hành án của Viện kiểm sát còn có một số hạn chế, tồn tại như: Một số việc chậm thực hiện việc kiểm sát hoặc chậm phát hiện vi phạm; báo cáo đề xuất hướng xử lý của Kiểm sát viên còn chung chung, không nêu cụ thể biện pháp xử lý. Một số kháng nghị, kiến nghị chất lượng chưa cao. Số việc Viện kiểm sát trực tiếp tiến hành xác minh điều kiện thi hành án chưa nhiều; phần lớn được kiểm sát qua việc xem xét, nghiên cứu các tài liệu xác minh điều kiện thi hành án của Chấp hành viên nên việc nắm bắt thông tin về điều kiện thi hành án của đương sự có lúc, có nơi còn hạn chế, chưa kịp thời phát hiện được vi phạm để thực hiện quyền kiến nghị hoặc kháng nghị, yêu cầu khắc phục vi phạm.

Những tồn tại nêu trên do nhiều nguyên nhân. Nguyên nhân khách quan do quy định pháp luật về việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án còn nhiều tồn tại, hạn chế; việc xác minh phải thực hiện toàn diện ở nhiều cơ quan nhưng nhân lực và điều kiện cơ sở vật chất chưa đáp ứng cho công tác kiểm sát việc xác minh hoặc trực tiếp xác minh của Kiểm sát viên.

Nguyên nhân chủ quan là do việc một số Kiểm sát viên còn chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc kiểm sát việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án; chưa có kỹ năng trong việc kiểm sát việc phân loại của Cơ quan thi hành án. Bên cạnh đó khi thực hiện chức năng kiểm sát, Kiểm sát viên còn chưa chưa sâu sát, chưa làm hết nhiệm vụ được giao, người đứng đầu một số đơn vị chưa quan tâm đúng mức trong việc bố trí đội ngũ cán bộ, kiểm sát viên làm công tác kiểm sát thi hành án dân sự.

Với mục đích tập huấn chuyên sâu các kỹ năng khi kiểm sát việc xác minh và phân loại điều kiện thi hành án nhằm xây dựng đội ngũ Cán bộ, Kiểm sát viên làm công tác kiểm sát thi hành án dân sự có năng lực nghiệp vụ, chuyên môn cao và có kỹ năng kiểm sát và phát hiện các vi phạm của Cơ quan thi hành án trong việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án. Chính vì vậy, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng đã giao cho Phòng 11 tham mưu, tổ chức Hội nghị tập huấn chuyên sâu “Kỹ năng kiểm sát việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án dân sự”  nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức, bồi dưỡng nâng cao chất lượng của Kiểm sát viên trong lĩnh vực này.

Tại Hội thảo, đồng chí Đặng Minh Phượng, Kiểm sát viên trung cấp phòng 11 Viện kiểm sát nhân nhân thành phố Hải Phòng trình bày nội dung “Kỹ năng kiểm sát việc xác minh điều kiện thi hành án và phân loại việc chưa có điều kiện thi hành án”. Báo cáo đã nêu được đầy đủ hệ thống các văn bản liên quan đến công tác nay, đồng thời nêu được các kỹ năng của Kiểm sát viên cần có khi thực hiện công tác kiểm sát xác minh điều kiện thi hành án và phân loại việc chưa có điều kiện thi hành án.

 Theo đó, đối với việc kiểm sát việc xác minh điều kiện thi hành án, Kiểm sát viên cần chú ý kiểm sát đối với 03 trường hợp  xác minh của Cơ quan Thi hành án bao gồm: kiểm sát việc Chấp hành viên trực tiếp xác minh điều kiện thi hành án; Keiemr sát việc xác minh điều kiện thi hành án bằng văn bản và kiểm sát việc ủy quyền xác minh điều kiện thi hành án.

Khi kiểm sát việc phân loại việc chưa có điều kiện thi hành án, Kiểm sát viên cũng cần tập trung kiểm sát căn cứ xác định việc chưa có điều kiện thi hành án; Kiểm sát việc Chấp hành viên thực hiện quy định về việc xác minh đối với các việc chưa có điều kiện thi hành án; Kiểm sát việc chuyển sang sổ theo dõi riêng.

(Đồng chí Vũ Thị Thu Giang, Trưởng phòng 11 VKSND TP Hải Phòng trình bày)

Hội thảo đã có nhiều ý kiến phát biểu tham luận từ các điểm cầu VKSND quận, huyện. Các tham luận đã nêu lên thực trạng, những khó khăn, vướng mắc và giải pháp của đơn vị nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát hoạt động xác minh điều kiện thi hành án và phân loại án chưa có điều kiện thi hành.

Các đơn vị Viện kiểm sát quận, huyện trình bày tham luận

Đồng  thời, trên cơ sở các khó khăn, vướng mắc của các Viện kiểm sát quận huyện đã gửi trước khi tổ chức hội nghị và những vi phạm đã được phát hiện trong quá trình kiểm sát thi hành án dân sự và hướng dẫn nghiệp vụ đối với Viện kiểm sát cấp dưới, đồng chí Vũ Thị Thu Giang – Trưởng phòng 11 Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng đã tổng hợp, giải đáp trực tiếp về các vấn đề liên quan đến công tác kiểm sát việc xác minh, phân loại điều kiện thi hành án dân sự cũng nhưng nêu rõ thực trạng, một số vi phạm điển hình và giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm sát xác minh, phân loại điều kiện thi hành án dân sự. Theo đó đã đánh giá được 08 vi phạm điển hình của Chấp hành viên trong hoạt động xác minh, phân loại điều kiện thi hành án dân sự bao gồm: Chấp hành viên không tiến hành xác minh hoặc chậm xác minh điều kiện thi hành án dân sự; Chấp hành viên không tiến hành xác minh lại khi nhận được các thông tin mới về điều kiện thi hành án; Không tiến hành xác minh tại các cơ quan quản lý, đăng ký quyền sử dụng đất; việc xác minh không đúng trình tự, thủ tục dẫn đến việc ra Quyết định chưa có điều kiện thi hành án không có căn cứ; Chấp hành viên không gửi thông tin về tên, địa chỉ, nghĩa vụ của người phải thi hành án chưa có điều kiện thi hành án để niêm yết tại UBND xã; không ra quyết định hoặc chậm ra Quyết định về việc chưa có điều kiện thi hành án và không chuyển sang sổ theo dõi riêng đối với việc chưa có điều kiện thi hành án

          (Đồng chí Nguyễn Sơn Hà – Phó Viện trưởng phát biểu chỉ đạo)

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Sơn Hà - Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng đánh giá cao Phòng 11 Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng và các Viện kiểm sát quận, huyện trong công tác chuẩn bị báo cáo, tham luận, phát biểu ý kiến trong Hội thảo; thông qua các ý kiến tham luận của các đơn vị, đồng chí Phó Viện trưởng cũng đã kết luận, chỉ đạo nhiều nội dung quan trọng, đồng thời giao cho Phòng 11 Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng tổng hợp các khó khăn, vướng mắc còn lại của các đơn vị để trả lời trong thời gian tới./.

Đặng Minh Phượng – Kiểm sát viên Phòng 11